Seksafery, kobiety i władza: slut-shaming w polityce

Slut-shaming to praktyka społeczna mająca na celu krytykę, zawstydzenie oraz napiętnowanie kobiet poprzez wykorzystanie wobec nich najstarszej z możliwych broni — ich własnej płci i seksualności. Często największy problem stanowi sam fakt, że kobieta jest istotą seksualną i to, że sama chce podejmować decyzje w tej sferze swojego życia. Już nazwa tego zachowania wskazuje na jego elementy. Słowo slut tłumaczone jest jako ‘dziwka’, a shaming to czasownik od słowa shame, czyli ‘hańby, wstydu lub niesławy.’ W sytuacji slut-shamingu kobieta staje się obiektem kary społecznej. Slut-shaming istnieje od tysięcy lat. Już wieki temu, gdy kobieta choć trochę odbiegała swoim zachowaniem od norm panujących w danej społeczności w odniesieniu do seksualności, ale nie tylko, to automatycznie stawała się upadłą, wszetecznicą lub czasem jeszcze wiedźmą. Świadomość tego, że nie powinno to być zachowanie powszechnie akceptowane, jest stosunkowo nowa. Zaczęto zwracać na to uwagę dopiero w czasie drugiej fali feminizmu. Sam termin slut-shaming nie jest jeszcze nawet „pełnoletni”, gdyż po raz pierwszy został użyty w 2008 roku. Popularność zyskał po marszach SlutWalk organizowanych w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych w 2011 roku[1]. Obecnie slut-shaming zaliczany jest do form dyskryminacji i jest jednym z elementów seksizmu. Bardzo często pojawia się także w sprawach dotyczących gwałtów, gdzie wykorzystywany jest przy obwinianiu ofiary takiej napaści. Niestety współcześnie slut-shaming nadal jest zjawiskiem powszechnym i ma miejsce zarówno w przestrzeni publicznej, jak i prywatnej. Slut-shaming w życiu publicznym staje się tragedią kobiety, która go doświadcza. Takie zachowanie jest elementem towarzyszącym skandalom seksualnym. W sytuacji tych największych — politycznych — slut-shaming staje się narzędziem nie tylko społeczeństwa, które dokonuje na uczestniczącej w skandalu kobiecie ostracyzmu, ale także mediów, które pomagają społeczeństwu w dokonywaniu tego linczu, stale dolewając przysłowiowej oliwy do ognia poprzez dostarczanie nowych materiałów/środków swoim odbiorcom. W takiej sytuacji kobieta staje się ofiarą „publicznego gwałtu” ze strony mediów, czemu przygląda się cały świat.
 
You’re the Top Mrs. Sweeny — sprawa rozwodowa Argyll versus Argyll

Rok 1963 zapisał się w historii Wielkiej Brytanii jako „rok skandali”. Jednym z nich była sprawa rozwodowa księcia i księżnej Argyll, która przeszła do historii jako najdłuższy i najdroższy rozwód XX wieku na Wyspach. Jednak nie to sprawiło, że wydarzenia te zapisały się na stałe w historii największych brytyjskich skandali. Wszystko to za sprawą centralnej postaci tej sprawy rozwodowej — Margaret Campbell, ówczesnej celebrytki międzynarodowej, której popularność można współcześnie porównać do Kim Kardashian. Ciągnące się postępowanie rozwodowe i ujawnione podczas niego informacje doprowadzą do nazwania księżnej Argyll „The Dirty Duchess” lub „The Blowjob Duchess” przez angielskie media.
Choć znana pod nazwiskiem Campbell, urodziła się jako Margaret Whigham w 1912 roku. Była córką Helen Mann Hannay i milionera George’a Haya Whighama, który zbił fortunę na tekstyliach. Jako dziecko Margaret była oczkiem w głowie ojca kobieciarza i obiektem zazdrości matki, która jednocześnie wpędzała córkę w kompleksy oraz wtajemniczała ją w swoje problemy z mężem i wykorzystywała podczas kłótni. Postawa Helen Mann Hannay doprowadziła do rozwinięcia się u córki jąkania. Chociaż matka uważała, że przez jąkanie Margaret Whigham nic nie osiągnie i nie pomoże jej w tym nawet uroda, to historia okazała się zupełnie inna. Margaret już od najmłodszych lat była uważana za prawdziwą piękność — z porcelanową cerą, zielonymi oczami i kasztanowymi włosami. Już jako nastolatka romansowała z wieloma wpływowymi mężczyznami. Wśród jej zalotników znajdowali się książęta — George, książę Kentu (młodszy brat późniejszych angielskich królów Edwarda VIII i George’a VI) oraz pakistański książę Aly Khan, a także milionerzy — Glen Kidston, kierowca wyścigowy i pilot oraz Max Aitken, dziedzic fortuny wydawniczej The Daily Express. W wieku 15 lat Margaret zaszła w ciążę z późniejszym gwiazdorem Hollywood i zdobywcą Oscara, Davidem Nivenem. Gdy dowiedział się o tym jej ojciec, po cichu wysłał córkę za granicę do kliniki, gdzie dokonała aborcji. W 1930 roku Margaret pojawiła się na balu debiutantek w Londynie z nienaruszoną reputacją i wkrótce została debiutantką roku, gdyż znacznie wyróżniała się na tle innych kandydatek. Była powiewem świeżości w angielskiej socjecie — większość swojego życia spędziła w Stanach Zjednoczonych, gdzie uczęszczała do najbardziej prestiżowych szkół. Zachowanie Margaret również wzbudzało duże zainteresowanie — zawsze pojawiała się z ustami pomalowanymi na czerwono, nosiła suknie od najmodniejszych projektantów, wszędzie była wożona w Rolls-Roysie i podczas każdego spotkania towarzyskiego flirtowała z wieloma mężczyznami. Szybko stała się sensacją, podbiła londyńskie salony i bale, choć nie wszyscy w pruderyjnym brytyjskim społeczeństwie byli jej przychylni. Jednak nieprzychylne spojrzenia były rekompensowane przez zachwyty angielskiej i międzynarodowej prasy, która uwielbiała Margaret. Gazety poświęcały dużo miejsca na komentowanie jej wyglądu i wystawnego życia.
Jeszcze w 1930 roku Margaret Whigham zaręczyła się z Charlesem Guym Fulkem Grevillem, siódmym hrabią Warwick. Jednak do małżeństwa nie doszło, bo Margaret zakochała się w zamożnym amerykańskim playboyu, Charlesie Francisie Sweenym, którego poślubiła w 1933 roku. Ich ślub był jednym z największych wydarzeń nie tylko dla londyńczyków, ale dla całej Wielkiej Brytanii i zyskał miano wydarzenia medialnego dekady[2]. Suknię ślubną zaprojektował i uszył królewski krawiec, który kilkanaście lat później przygotuje suknię ślubną księżniczki Elżbiety, późniejszej najdłużej panującej królowej. W dniu ślubu zamknięto kilka ulic w Londynie przez wzgląd na ponad 20 tysięcy gapiów, którzy chcieli zobaczyć Margaret Whigham w sukni ślubnej. Po ślubie Margaret Sweeny dalej cieszyła się statusem jednej z największych celebrytek Londynu, a na pewno najbardziej wyrafinowanej dziewczyny w Londynie[3]. Pojawiła się w brytyjskiej wersji piosenki „You’re the Top” Colego Portera — You’re Mussolini, You’re Mrs. Sweeney, You’re camembert![4]. Małżeństwo Sweenych przetrwało prawie 14 lat, jednak nie było ono szczęśliwe ani nie okazało się spełnieniem dla Margaret. Jak później stwierdziła, wszystko czego Charlie chciał od żony to bycia ładną lalką bez mózgu[5]. W trakcie trwania małżeństwa Margaret była 11 razy w ciąży, ale tylko dwoje jej dzieci dożyło dorosłości — poroniła 8 razy, a jedną córkę straciła po kilku miesiącach od porodu. W 1943 roku uległa nieomal śmiertelnemu wypadkowi, gdy wpadła do szybu windy na 12. piętrze. Złapanie kabla windy złagodziło jej upadek, jednak w wyniku tego wydarzenia Margaret straciła wszystkie paznokcie, potłukła kolana i doznała silnego urazu głowy. Jej mąż stwierdził, że ten wypadek całkowicie odmienił jego żonę. W późniejszym procesie Argyll versus Argyll wątek ten ponownie powróci i zostanie wykorzystany na jej niekorzyść. Małżeństwo z Charlesem Francisem Sweenym zakończyło się rozwodem w 1947 roku.
Po rozwodzie Margaret cieszyła się z odzyskanej wolności, romansując z wieloma mężczyznami. Jednak swojego drugiego męża poznała zupełnie nieoczekiwanie, bowiem w pociągu jadącym z Paryża do Londynu. Był nim Ian Douglas Campbell, 11. książę Argyll, z którym prawdopodobnie romansowała, zanim rozwiódł się ze swoją drugą żoną. Wizja zostania księżną pociągała Margaret, jak później stwierdziła, tylko tego jej brakowało — była piękna, bogata, podziwiana, uwielbiana. Potrzebowała już tylko tytułu, aby stać się częścią brytyjskiej arystokracji. Jednak nie wiedziała, że książę Argyll był tonącym w długach alkoholikiem ze skłonnościami hazardowymi. Dodatkowo miał problemy z agresją i nie dochował wierności żadnej ze swoich żon. Ian Campbell liczył, że małżeństwo z bogatą panią Margaret Sweeny otworzy mu dostęp do fortuny jej ojca, co mógłby wykorzystać jako remedium na swoje problemy finansowe. Ostatecznie para pobrała się w 1951 roku. Jednak małżeństwo zaczęło się rozpadać, gdy Margaret odmówiła wypisywania mężowi kolejnych czeków. Małżonkowie prędko zaczęli żywić do siebie nienawiść — zdradzali się nawzajem i zamieszkali w osobnych domach. Ian Campbell nazywał żonę szatanem, a ta nie pozostawała mu dłużna, gdy okazało się, że została oszukana i nie posiada żadnych praw do rodowego zamku. Wtedy Margaret zaczęła starania o udowodnienie, że dzieci jej męża z poprzedniego małżeństwa nie były w rzeczywistości jego dziećmi. W ten sposób chciała podważyć ich prawa do dziedziczenia, co sprawiłoby, że to ona mogłaby przejąć zamek Inveraray[6].
W 1963 roku podczas pobytu Margaret w Nowym Jorku Ian Campbell włamał się do jej londyńskiego domu i z pomocą zatrudnionego ślusarza otworzył sekretarzyk zawierający prywatne rzeczy żony. To one posłużyły za główne dowody w sprawie rozwodowej. W sekretarzyku Margaret przechowywała swoje pamiętniki, listy oraz polaroidy przedstawiające parę podczas stosunku oralnego. Chociaż na żadnym z nich nie było widać twarzy sfotografowanych osób, uznano, że kobietą jest Margaret — miała zostać rozpoznana po trzech sznurach pereł na szyi, które były swoistym znakiem rozpoznawczym. Mężczyzny nie udało się oficjalnie zidentyfikować, a prasa brytyjska nadała mu pseudonim mężczyzny bez głowy (headless man). Krążyło wiele plotek na temat jego osoby. Według najpopularniejszej z nich był to Duncan Sandys, ówczesny minister obrony i zięć Winstona Churchilla. Jednak tożsamość tajemniczego mężczyzny bez głowy nie została nigdy potwierdzona[7]. Wnosząc o sprawę rozwodową książę Argyll przedstawił stworzoną na podstawie zawartości sekretarzyka listę 88 rzekomych kochanków żony. Znaleźli się na niej członkowie rodziny królewskiej i rządu oraz aktorzy. W rzeczywistości wielu z tych mężczyzn było jedynie przyjaciółmi Margaret, którzy nie utrzymywali z nią relacji seksualnych, gdyż byli homoseksualistami. W tamtym czasie homoseksualizm był zakazany w Wielkiej Brytanii i dopiero 4 lata później prawo zostało zmienione. Dlatego przyjaciele Margaret nie zeznali w procesie na jej korzyść, a ona sama nie zdecydowała się na narażenie swoich rzekomych kochanków i ujawnienie tych informacji, mimo iż stawiałoby to ją w lepszym świetle. W sądzie Margaret starała się doprowadzić do obalenia dowodów z jej sekretarzyka, skarżąc się, że zostały pozyskane w sposób nielegalny i na tej podstawie nie powinny zostać dopuszczone do sprawy. Sędzia Wheatley oddalił jej skargę. W orzeczeniu rozwodowym uznał Margaret winną utrzymywania relacji pozamałżeńskich z czterema mężczyznami. Odczytanie samego wyroku rozwodowego zajęło ponad 3 godziny, gdyż opis braku moralności księżnej Argyll liczył ponad 50 tys. słów. W treści orzeczenia ogłoszono m.in.: Margaret Campbell jest rozwiązłą kobietą, której niepohamowany apetyt seksualny mogą zaspokoić jedynie relacje z niezliczoną ilością mężczyzn oraz jej stosunek do świętości małżeństwa był tym, co współcześni nazwaliby oświeconym, ale mówiąc prostym językiem, był on całkowicie niemoralny[8],[9]. Dlaczego sędzia zdecydował się na tak poniżające orzeczenie? Według niektórych był on konserwatywnym purytaninem, dla którego pogląd, że kobiety posiadają własną seksualność był czymś obrzydliwym i godnym najgorszego potępienia. Inni sądzili, że był spokrewniony z Ianem Campbellem i dlatego wydał wyrok na jego korzyść. Być może było to połączenie obu tych faktów. Jedno jest pewne — wyrok całkowicie zniszczył reputację Margaret.
Chociaż polaroidy, które w największym stopniu przyczyniły się do wydania takiego orzeczenia rozwodowego, nigdy nie zostały udostępnione publice, sędzia podczas procesu rozwodowego bardzo dokładnie opisał to, co przedstawiały. Obecnie nazwano by taką praktykę revenge porn (publikowanie materiałów pornograficznych bez zgody osób na nich przedstawionych). Prasa, która od początku śledziła i relacjonowała przebieg jedenastodniowego procesu rozwodowego Argyll versus Argyll, podchwyciła ten temat. W krótkim czasie Margaret Campbell z podziwianej i kochanej brytyjskiej celebrytki stała się obiektem upokorzenia, kpin i linczu społecznego. Nazywano ją dziwką, ladacznicą, nimfomanką, a nawet stworzono dla niej dwa nowe przydomki „The Dirty Duchess” i „The Blowjob Duchess”. Dla przedstawicieli starej arystokracji brytyjskiej, których od dawna denerwowała postać Margaret — a właściwie to, że była córką nowobogackiego milionera, a nie jedną z nich — skandal ten okazał się idealnym pretekstem do wykluczenia jej z towarzystwa. W wielu przypadkach stała się personą non grata. Wyrok w procesie rozwodowym zniszczył reputację, szacunek oraz podziw, jakim darzono Margaret, z czego nie pozbierała się do końca swojego życia (zmarła w 1993 roku). Przepadła także jej fortuna — w głównej mierze przeznaczona na renowację zamku Inveraray i strwoniona na wystawnym życiu oraz próbie powrotu do elity. Spowodowało to, że ostatnie lata życia spędziła w biedzie, chociaż stale dbała o wygląd, starała się utrzymywać pozory zamożnej kobiety, byłej księżnej[10]. Czy jej męża spotkały jakieś nieprzyjemności? Nie. Jako mężczyzna i przedstawiciel arystokracji miał prawo do romansów i nieobyczajnego życia, na które nie mogła sobie pozwolić jego była żona. Już kilka tygodni po wyroku rozwodowym ożenił się po raz czwarty — tym razem z Mathildą Coster Mortimer, z której matką miał romans w latach dwudziestych XX wieku. Ian Campbell zmarł w 1973 roku.
Obecnie Margaret Campbell uważana jest za jedną z pierwszych ofiar slut-shamingu oraz upublicznienia erotycznych zdjęć i zapisków.
 
Call-girl i polityczny trójkąt miłosny u szczytu zimnej wojny — afera Profumo

Jak już wspominałam, rok 1963 zapamiętany został w brytyjskiej historii jako rok skandali. Oprócz emocjonującego rozwodu księżnej i księcia Argyll uwagę opinii publicznej skupiła afera, która naraziła bezpieczeństwo narodowe Wielkiej Brytanii. Szczytowy okres zimnej wojny — świat niedawno wstrzymywał swój oddech podczas kryzysu kubańskiego — a brytyjski sekretarz stanu ds. wojny, John Profumo, właśnie znalazł się w trójkącie miłosnym z showgirl Christine Keeler i ataché morskim w ambasadzie ZSRR, a właściwie szpiegiem Jewgienijem Iwanowem.
O wczesnym życiu Christine Keeler nie wiadomo zbyt wiele. Urodziła się w 1942 roku w Uxbridge, pod Londynem, a kiedy miała zaledwie trzy lata, jej ojciec porzucił rodzinę. Wychowywała ją matka i ojczym, który wraz z przyjaciółmi wykorzystywał seksualnie Christine, kiedy była nastolatką. W wieku piętnastu lat rzuciła szkołę i zaczęła pracować jako modelka w jednym ze sklepów odzieżowych w londyńskim Soho. Dwa lata później zaszła w ciążę z amerykańskim sierżantem służącym w siłach powietrznych, jednak ich dziecko urodziło się przedwcześnie i wkrótce zmarło. W 1959 roku wyprowadziła się od matki i ojczyma, na stałe przeprowadziła się do Londynu. Początkowo pracowała jako kelnerka w restauracji, ale wkrótce zaczęła występować jako tancerka topless w Murray’s Cabaret Club. Tam właśnie poznała Stephena Warda, z którym połączył ją krótki romans i wspólne mieszkanie przez kilka kolejnych lat. Ward był cieszącym się sławą lekarzem osteopatą. Uważano, że potrafił dokonywać cudów, ta opinia sprawiła, że wśród jego pacjentów były najbogatsze i najbardziej wpływowe osoby Wielkiej Brytanii. Jeśli na kimś nie robiły wrażenia jego dokonania medyczne, to Ward zjednywał sobie ludzi dzięki portretom, które tworzył w wolnym czasie. Dlatego na początku lat 60. XX wieku Stephen Ward obracał się wśród elit, a także miał wstęp do pałacu Buckingham. Jednak na przyjęciach Ward nie pojawiał się sam — zawsze towarzyszyły mu młode dziewczyny, nastolatki, które nie pochodziły z wyższych sfer. Znajomość ze popularnym londyńskim osteopatą pozwalała na dostęp do elit, wśród których mogły znaleźć bogatego kochanka. Obecnie powiedzielibyśmy, że Stephen Ward był pośrednikiem (alfonsem) w sponsoringu. Jedną z dziewczyn, która zaczęła pojawiać się z nim na przyjęciach wyższych sfer była właśnie Christine Keeler[11].
Na początku lat 60. XX wieku majątek Cliveden należący do lorda Billa Astora był miejscem spełnienia uciech cielesnych. Przyjęcia wydawane przez gospodarza często przeradzały się w orgie, w których uczestniczyli politycy, arystokraci oraz niezamożne, a przy tym młode i piękne dziewczyny. W 1961 roku podczas jednego z takich przyjęć Christine po raz pierwszy spotkała Johna Profumo, sekretarza stanu ds. wojny w brytyjskim rządzie. Profumo był wówczas od kilku lat żonaty z irlandzką aktorką Valerie Hobson. Dziewiętnastoletnią Christine zobaczył po raz pierwszy, gdy ta śmiejąc się, wychodziła topless z basenu, a jego żona pomagała jej okryć się ręcznikiem. Wystarczyło tylko jedno krótkie spotkanie, aby oczarowany Porfumo rozpoczął z dziewczyną romans. Jednak na tym samym przyjęciu w majątku Cliveden, Christine wpadła również w oko Jewgienijowi Iwanowowi — oficjalnie attaché morski ambasady Związku Radzieckiego, który, jak już wówczas słusznie podejrzewał brytyjski kontrwywiad, był także radzieckim szpiegiem.
Stephen Ward wkrótce zaaranżował spotkania swojej protegowanej zarówno z sekretarzem stanu ds. wojny, jak i rosyjskim attaché. Bywało tak, że ci dwaj kochankowie Christine pojawiali się w domu Warda zaraz po sobie, a nawet limuzyna pierwszego nie zdążyła odjechać spod tylnych drzwi, gdy już przed frontowymi stała limuzyna drugiego. Jak długo trwał związek Christine z Johnem Profumo? Tego nie wiadomo. Według niektórych wersji spotykali się zaledwie kilka tygodni, istnieją przesłanki wskazujące na kilka miesięcy. Podobno to Profumo zakończył tę relację, prawdopodobnie po informacji od brytyjskiego kontrwywiadu MI5, że Christine była widziana z Iwanowem. W tym czasie sprawa romansu sekretarza stanu ds. wojny i młodej call-girl została zamieciona przez służby pod przysłowiowy dywan[12]. Sprawa wyszła na jaw przypadkiem, w grudniu 1962 roku, za sprawą dwóch innych kochanków Christine. Po zakończeniu romansu z Profumo, Christine spotykała się m.in. z jamajskim piosenkarzem Aloysiusem „Lucky” Gordonem i przedstawicielem londyńskiego półświatka, Johnnym Edgecombem. Obaj byli bardzo zazdrośni i chcieli mieć Christine tylko dla siebie. “Lucky” przetrzymywał ją nawet przez dwa dni w swoim mieszkaniu, gdzie groził jej toporem, co spowodowało, że Edgecombe napadł na niego z nożem i pociął mu twarz. Wydarzenia te doprowadziły do sytuacji, w której osobą Christine zainteresowała się brytyjska prasa. Jednak był to dopiero początek ujawniania afery Profumo. Kiedy Gordon postanowił wnieść do sądu przeciwko Edgecombemu za napad i pocięcie twarzy, a Christine odmówiła zeznawania na jego korzyść, doszło do czegoś, co bezpośrednio rozpoczęło lawinę zdarzeń, w trakcie której odkryto szczegóły romansu Christine z Profumo. W grudniu 1962 roku Johnny Edgecombe pojawił się przed domem Warda, gdzie przebywała Christine, z którą chciał porozmawiać. Po tym, jak nie otworzyła mu drzwi, próbował zniszczyć je wystrzelając serię pocisków z pistoletu. Na szczęście nikt nie został ranny, ale policja aresztowała Edgecombego, którego skazano na 7 lat więzienia. Christine nie pojawiła się na jego procesie.
Strzelaniny przed domem Stephena Warda nie dało się ukryć przed prasą, która szybko rozdmuchała temat. W wyniku dziennikarskiego śledztwa zaczęły wychodzić na jaw fakty wskazujące na powiązania Christine z brytyjskim sekretarzem stanu ds. wojny. Profumo musiał odpowiadać przed parlamentem, przed którym przyrzekł, że zna Christine, ale w ich relacjach nie było niczego niestosownego[13]. Po tych zapewnieniach sprawa przez chwilę ucichła wśród elit, jednak dziennikarze tak łatwo się nie poddali. Właściwie to słowa Profumo, w których wypierał się relacji z Christine, na nowo przyciągnęły uwagę twórców brytyjskich brukowców. Aby w jak najkrótszym czasie wydać najbardziej chwytliwy tekst, dziennikarze zaczęli płacić swoim rozmówcom. Wkrótce udało im się trafić na prawdziwą sensację — Mandy Rice-Davies, przyjaciółka Christine i kolejna protegowana Warda, przypadkiem potwierdziła, iż jej przyjaciółka sypiała w tym samym czasie z Profumo i Iwanowem. Wybuchł skandal, jakiego Wielka Brytania jeszcze nie widziała. John Profumo 3 czerwca 1963 roku przyznał się do kłamstwa przed parlamentem i został zmuszony do rezygnacji ze stanowiska[14]. W swoim oświadczeniu napisał: powiedziałem, że nie było żadnych niestosowności — z głębokim żalem muszę przyznać, że to nieprawda[15]. Sama Christine zaczęła publicznie wypowiadać się na temat swojego trójkąta miłosnego z byłym sekretarzem stanu ds. wojny i radzieckim attaché morskim. Wkrótce zaczęto pisać także o innych jej romansach, a jednym z jej kochanków miał być nawet książę Filip, mąż królowej Elżbiety II. Jednak w tym wypadku pałac Buckingham bardzo szybko i skutecznie wyciszył sprawę.
Kilka dni po rezygnacji Profumo, aresztowany został Stephen Ward, któremu wytoczono proces o sutenerstwo. Był on relacjonowany przez prasę, a o pojawiających się w sądzie Christine Keeler i Mandy Rice-Davies napisano wiele artykułów i zrobiono im setki zdjęć. Podczas procesu Christine po raz kolejny potwierdziła swój romans z Johnem Profumo. Ponadto ona i jej przyjaciółka Mandy Rice-Davies zeznały w sądzie, że otrzymywały od mężczyzn, z którymi uprawiały seks, pieniądze i prezenty — z czego część pieniędzy w ramach opłaty za czynsz oddawały Wardowi, u którego mieszkały. To wystarczyło sędziemu do wydania wyroku w tej sprawie i skazania Stephena Warda za sutenerstwo. Żaden z jego wpływowych przyjaciół nie zdecydował się zeznawać na jego korzyść. Jednak Ward nigdy nie odbył swojego wyroku. Nawet nie dożył chwili jego ogłoszenia. Jeszcze podczas postępowania procesowego popełnił samobójstwo, zażywając leki nasenne. Po jego śmierci kontrwywiad brytyjski MI5 utajnił jego akta[16]. Christine została skazana na 6 miesięcy więzienia za krzywoprzysięstwo i utrudnianie działania wymiaru sprawiedliwości. Ostatecznie afera Profumo doprowadziła do upadku konserwatywnego rządu premiera Harolda Macmillana, który podał się do dymisji. John Profumo wraz z żoną Valerie Hobson wycofali się z życia publicznego i zajęli się działalnością charytatywną na rzecz najbiedniejszych. W 1975 roku Profumo otrzymał nawet Order Imperium w uznaniu za swoją pracę charytatywną. Jednak nigdy nie wypowiedział się na temat skandalu, który zniszczył jego karierę polityczną. Zmarł w 2006 roku. Drugi kochanek Christine i kluczowa postać afery Profumo, Jewgienij Iwanow, jeszcze przed ujawnieniem wszystkich szczegółów, wrócił do Związku Radzieckiego, gdzie kontynuował swoją karierę w marynarce i zmarł w 1994 roku. Jeśli chodzi o Christine Keeler, to w późniejszych latach próbowała bezskutecznie zdobyć status celebrytki i przebić się do świata elit. Niestety nigdy jej się to nie udało i okazało się, że do dziś jest pamiętana jedynie z afery Profumo. Dwa razy wyszła za mąż i dwa razy się rozwiodła. Doczekała się także dwójki dzieci. Zmarła w 2017 roku.
Christine Keeler pod koniec swojego życia w wywiadzie z The Associated Press podsumowała swój udział w aferze Profumo: w tamtych czasach były dobre i złe dziewczyny — grzeczne dziewczynki w ogóle nie uprawiały seksu, a złe dziewczynki trochę[17].
 
Hart Stopper[18] (czyli koniec marzeń o prezydenturze) — afera Hart-Rice

Jest rok 1987 i w Stanach Zjednoczonych trwają przygotowania do prawyborów partyjnych w zbliżających się w kolejnym roku wyborach prezydenckich. Demokraci muszą się wysilić, jeśli chcą pokonać George’a H.W. Busha, obecnego popularnego wiceprezydenta i prawdopodobnego zwycięzcę republikańskiego wyścigu o nominację partyjną. Partia Demokratyczna ma swojego kandydata idealnego — Gary’ego Harta, senatora z Colorado. Ten piękny obraz zostaje zburzony przez reporterów z dziennika “Miami Herald”, którzy twierdzą, że Hart ma romans z Miss Karoliny Południowej, Donną Rice. Marzenia o prezydenturze szybko zaczęły się oddalać, a Gary Hart został pierwszym kandydatem na Prezydenta USA, którego start w wyborach przekreślił seksskandal.
Donna Rice urodziła się w 1958 roku. Wychowała się niedaleko miasta Colorado w amerykańskim stanie Karolina Południowa w bardzo pobożnej katolickiej rodzinie. Na uniwersytecie stanowym ukończyła studia z biologii. Na początku lat 80. XX wieku w konkursie piękności Donna zdobyła tytuł Miss Świata Karoliny Południowej. Następnie uczestniczyła w krajowych finałach Miss USA w Nowym Jorku. Wyjazd do tego miasta okazał się dla Donny traumatycznym przeżyciem, gdyż została wtedy zgwałcona przez jednego z mężczyzn zaangażowanych w amerykańskie konkursy piękności[19]. Po studiach przeprowadziła się do Miami, gdzie posiadanie tytułu Miss Świata Karoliny Południowej otworzyło jej drzwi do pracy jako modelka i aktorka. Jednak Donna traktowała to jako formę pracy dorywczej i na pełen etat pracowała jako przedstawicielka ds. marketingu giganta farmaceutycznego Wyeth Laboratories. Nowy rok 1987 świętowała w Aspen na przyjęciu organizowanym przez piosenkarza rockowego Dona Henleya, z którym wówczas czasem się spotykała. Impreza noworoczna odbywała się w gronie około 60 osób, głównie ze świata muzyki i filmu. Nieoczekiwanie amerykański producent filmowy, Mike Medavoy, wraz z żoną Patricią przyprowadził dwójkę niespodziewanych gości — senatora ze stanu Kolorado  Gary’ego Harta i jego żonę Lee. W ten sposób doszło do pierwszego spotkania Donny i Harta[20]. Kiedy się spotkali, Donna nie miała pojęcia, że Gary Hart jest senatorem i planuje ubiegać się o nominację Demokratów jako ich kandydat na prezydenta w kolejnych wyborach. Nie wiedziała również o tym, że jest żonaty, mimo iż jego żona też była na tym samym przyjęciu noworocznym — nikt ich sobie nie przedstawił. W Miami doszło do kolejnego spotkania Donny i Harta, po którym senator zaproponował byłej miss piękności, aby towarzyszyła mu w całonocnej wycieczce z Miami do Bimini na Bahamach. Cała podróż odbywała się na pokładzie 25-metrowego luksusowego jachtu o nazwie Monkey Business.
Gary Hart ogłosił swoją kandydaturę na Prezydenta Stanów Zjednoczonych 13 kwietnia 1987 roku. Już wtedy, od pewnego czasu, ciągnęły się plotki o tym, że jest kobieciarzem i notorycznie zdradza swoją żonę. W wywiadzie dla “The New York Times” 3 maja 1987 roku Hart rzucił wyzwanie prasie i zaproponował dziennikarzom, by zaczęli go śledzić. Według jego słów reporterzy szybko znużyliby się jego nudnym i monotonnym życiem[21]. Historia jednak okazała się inna. Jeszcze tego samego dnia w “Miami Herald” pojawił się sensacyjny artykuł o romansie kandydata na prezydenta. 27 kwietnia 1987 roku redaktor naczelny działu politycznego “Miami Herald” otrzymał anonimowy telefon z informacjami, że Gary Hart zdradza swoją żonę z młodszą kobietą, z którą podróżował na pokładzie jachtu Monkey Business. Te wiadomości, zdaniem rozmówcy, miały stanowić dla Demokratów skandal polityczny porównywalny do afery Iran-Contra, która niemalże doprowadziła do obalenia administracji Ronalda Reagana. W swojej kampanii Hart skupiał się w dużym stopniu na tradycyjnych wartościach, co sprawiło, że informacje o romansie były dla niego bardzo niebezpieczne[22]. Kobieta, która zadzwoniła do redakcji “Miami Herald”, podała także informację o tym, że Gary Hart ma ponownie spotkać się z tajemniczą blondynką, która przyleci do niego do Waszyngtonu. Zarząd “Miami Herald” nie mógł odpuścić takiej sensacji, więc wysłał jednego ze swoich najlepszych reporterów śledczych, Jima McGee, śladem tajemniczej kobiety. Udało mu się podróżować  tym samym samolotem co ona, podczas lotu wstępnie dopasował ją do rysopisu przekazanego przez anonimową informatorkę. Następnie McGee obserwował kamienicę Harta w Waszyngtonie, do którego przyleciała kobieta — młoda i piękna blondynka. Potwierdziło to wcześniejsze przypuszczenia reportera oraz słowa informatorki o romansie kandydata na prezydenta. Gary Hart opuścił dom w towarzystwie blondynki, oboje wrócili po dwóch godzinach i do rana następnego dnia żadne z nich nie opuściło kamienicy. Nazajutrz dziennikarze “Miami Herald” skonfrontowali Harta z materiałami zgromadzonymi przez McGee, ten jednak zaprzeczył jakiemukolwiek romansowi z tajemniczą blondynką. Dzień później, 3 maja 1987 roku, pojawiły się dwa artykuły — rano ukazał się artykuł “The New York Times” z wywiadem Gary’ego Harta, w którym zaprzeczał jakimkolwiek pogłoskom o romansach. Wieczorem tego samego dnia pojawił się artykuł “Miami Herald” informujący o jego romansie. W ciągu kolejnych dni media poznały tożsamość rzekomej kochanki kandydata na prezydenta, którą zidentyfikowano jako Donnę Rice.
Gary Hart starał unikał komentowania sprawy swojego romansu. Kiedy dziennikarz “The Washington Post” zapytał  o tę kwestię, Hart powiedział, że nie jemu na to pytanie odpowiadać. Donna Rice próbowała wyprostować sprawę i zaprzeczyć oskarżeniom o romans. Na jednej z konferencji prasowych organizowanych w celu ratowania wizerunku Gary’ego Harta, powiedziała, że z byłym senatorem są jedynie znajomymi i nigdy nie utrzymywała z nim kontaktów seksualnych, poza tym oświadczyła także, że preferuje młodszych mężczyzn[23]. 3 maja 1987 roku Hart oficjalnie zawiesił swoją kampanię prezydencką. Swoją decyzję motywował atakiem ze strony mediów i prasy, które nie pozwalały mu na opowiedzenie swojej części historii oraz skutecznie utrudniały próby kontynuowania kampanii prezydenckiej. Gary Hart dodatkowo stwierdził: Popełniłem kilka błędów; Tak powiedziałem. Powiedziałem tak, bo jestem człowiekiem. I popełniłem. Może duże błędy, ale nie złe[24]. Kilka tygodni po wycofaniu kandydatury Harta z wyścigu prezydenckiego, amerykański tabloid “National Enquirer” opublikował zdjęcie, które miało być potwierdzeniem domniemanego romansu. Na opublikowanej fotografii Donna siedzi na kolanach Gary’ego Harta, który ubrany jest w koszulkę z napisem Monkey Business Crew. Zdjęcie to zapewne zostało zrobione podczas podróży luksusowym jachtem z Miami do Bimini. Dla mediów i amerykańskiej opinii publicznej było to potwierdzenie romansu i kłamstw Harta. Głównym zarzutem społeczeństwa amerykańskiego nie był romans polityka. Chodziło o tę drugą kwestię, o kłamstwo — to stanowiło problem. Wykazał to sondaż przeprowadzony przez magazyn “TIME”, w którym Amerykanie mieli odpowiedzieć, co jest dla nich ważniejszą kwestią — to, że polityk starający się o fotel prezydenta ich okłamał w swoich wypowiedziach na temat romansu, czy to, że zdradził swoją żonę i utrzymywał kontakty seksualne z inną kobietą. Większość (69% ankietowanych) wskazała brak szczerości ze strony polityka jako problem i powód do niepokoju. Tylko dla 7% zdrada i kontakty seksualne z inną, młodszą kobietą okazały się większym problemem[25].
Gary Hart jeszcze dwa razy próbował wystartować w wyścigu o nominację partyjną na stanowisko Prezydenta Stanów Zjednoczonych. Bezskutecznie. Doniesienia medialne z 1987 roku przekreśliły jego wszystkie marzenia o prezydenturze. Po skandalu z Donną Rice, Hart na kilka lat wycofał się z polityki i wrócił do pracy jako prawnik we własnej kancelarii. Pod koniec lat 90. XX wieku był częścią U.S. Commission on National Security/21st Century, która miała zająć się kwestią amerykańskiego bezpieczeństwa narodowego u progu nowego wieku — niestety zalecenia tej komisji zostały zaimplementowane dopiero po katastroficznych atakach z 11 września 2001 roku. W ostatnich latach aktywności Gary Hart był specjalnym wysłannikiem Stanów Zjednoczonych do Irlandii Północnej. Dla Donny Rice zainteresowanie jej osobą po upublicznieniu romansu z kandydatem na prezydenta, okazało się bardzo ciężkim przeżyciem. Chociaż otrzymała wtedy wiele ofert pracy i wywiadów, w tym od Playboya, nie skorzystała z nich. Publiczny ostracyzm okazał się zbyt traumatycznym przeżyciem. Nazywano ją bimbo, homewrecker, sleaze, a ona sama czuła się, jakby została wystawiona na publiczny proces i związany z tym lincz.  Sprawy nie ułatwiał fakt, że została zdradzona przez osoby, które uznawała za przyjaciół — Dana Weems była tajemniczą informatorką, która poinformowała “Miami Herald” o spotkaniach Donny z Garym Hartem, a inna z bliskich jej osób sprzedała jej zdjęcie z mężczyzną, na którym siedzi mu na kolanach. Donna Rice zdradziła w wywiadzie dla magazynu “People” w 2018 roku, że wydarzenia te spowodowały u niej zespół stresu pourazowego (PTSD), z którego skutkami zmaga się aż do dzisiaj[26]. Seksskandal spowodował, że musiała zwolnić się z pracy w branży farmaceutycznej i na kilka lat powrócić do domu rodziców w Karolinie Południowej. Donna Rice na ponad 7 lat zniknęła z życia publicznego. Ostatecznie ułożyła sobie życie — w 1994 roku wyszła za mąż za Jacka Hughesa, biznesmena z branży technologicznej. Obecnie Donna Rice Hughes zajmuje się aktywizmem i prowadzi organizację non-profit Enough is Enough, zajmującą się cyberbezpieczeństwem dla dzieci.
Czy Donna wtedy była kochanką Harta? Ciężko jest odpowiedzieć na to pytanie, gdyż żadne z nich nigdy oficjalnie tego nie potwierdziło. Już przed poznaniem Donny Rice, za Garym Hartem ciągnęło się widmo kobieciarza. Według niektórych Donna była ostatnią jego kochanką, a związek z nią zniszczył jego wizerunek przykładnego męża, ojca i polityka. Inni, w tym Donna i Hart, twierdzą, że zostali  wrobieni w ten romans. Ich relacja, rzekomo pozbawiona kontaktów seksualnych, została wykorzystana w celu zniszczenia szans Gary’ego Harta na amerykańską prezydenturę. Wśród możliwych twórców tej intrygi najczęściej pojawia się nazwisko Lee Atwatera, konsultanta politycznego i stratega Partii Republikańskiej, znanego ze swoich agresywnych i brutalnych posunięć. Niestety raczej nigdy się nie dowiemy, czy to on był odpowiedzialny za seksskandal z udziałem Donny Rice i kandydata na prezydenta Harta. Atwater zmarł w 1991 roku. Donna Rice wypowiedziała się ponownie o skandalu z Garym Hartem w 2014 roku na łamach “The Daily Beast”. Wywiad był pewnego rodzaju zbiorem rad dla Moniki Lewinsky od jednej kobiety zniszczonej przez skandal do drugiej, o tym jak zbudować życie w sytuacji, gdy cały świat cię osądził[27]. Do całości tego wywiadu jeszcze wrócę, ale w tym momencie chciałabym zacytować fragment, który najlepiej podsumowuje doświadczenia Donny Rice w seksskandalu Hart-Rice. Nie jest to tylko konkluzja wyciągnięta z jej przypadku, to uniwersalna prawda na temat skandali seksualnych i osób w nich uczestniczących: wielu mężczyzn przeszło przez takie rzeczy, ale kobiety są po prostu miażdżone i czują się, jakby ktoś je zgwałcił na oczach całego świata[28].
 
Największy seksskandal współczesnej historii — romans 42. Prezydenta Stanów Zjednoczonych Billa Clintona i Moniki Lewinsky

Jestem pierwszą osobą, o której upokorzeniu wszyscy mogli przeczytać w internecie — tak w 2018 roku napisała o sobie Monica Lewinsky[29]. Ale najpierw cofnijmy się do lat 90. XX wieku. Świat zaczyna odżywać po zimnej wojnie, mur berliński został obalony, ZSRR się rozpadł, a podziały po systemie dwubiegunowym ulegają łagodzeniu. Ameryka jest supermocarstwem, a jej Prezydent najpotężniejszym mężczyzną na świecie. Bill Clinton — młody jak na Prezydenta USA, przystojny, zabójczo czarujący, porównywany do JFK[30]. I nagle w oko wpada mu dwudziestodwuletnia stażystka w Białym Domu, Monica Lewinsky. Gotowa recepta na skandal?
Monica Lewinsky urodziła się w 1973 roku w San Francisco w zamożnej i wpływowej żydowskiej rodzinie. Ukończyła szkołę podstawową i liceum w Los Angeles, była aktywna w tamtejszej społeczności żydowskiej. Jako nastolatka interesowała się teatrem. Monica studiowała w Santa Monica College, gdzie uzyskała dyplom licencjacki z psychologii. W czasie studiów romansowała z dwoma starszymi od siebie mężczyznami, w tym ze swoim byłym nauczycielem sztuk teatralnych z liceum. Zaraz po ukończeniu studiów w 1995 roku rodzice Moniki, dzięki swoim wpływom i koneksjom, pomogli jej w zdobyciu bezpłatnego letniego stażu w Białym Domu. Przeprowadziła się na Wschodnie Wybrzeże i rozpoczęła pracę, o jakiej marzy niezliczona ilość osób zainteresowanych amerykańską polityką. Kiedy dokładnie Monica poznała Clintona i rozpoczęła z nim romans? Jako stażystka w Białym Domu pracowała w Gabinecie Szefa Sztabu prowadzonym przez Leona Panetta, jednego z bliskich współpracowników Prezydenta. Pewnego dnia, kiedy miała na sobie zieloną sukienkę, poznała Billa Clintona. Później często ubierała tę sukienkę w nadziei, że Prezydent znów z nią porozmawia. Według późniejszych nagrań, zarejestrowanych bez wiedzy Moniki, romans młodej stażystki i Clintona rozpoczął się w listopadzie 1995 roku. W grudniu tego samego roku dziewczyna rozpoczęła pracę w Biurze ds. Legislacyjnych Białego Domu. Czy za ofertą pracy stał Prezydent? Jest to prawdopodobne. W kwietniu następnego roku przełożeni Moniki zaczęli podejrzewać, że ma romans z Billem Clintonem. Aby wyciszyć plotki, przeniesiono ją do Pentagonu, gdzie rozpoczęła pracę w dziale spraw publicznych. W trakcie trwania romansu kochankowie regularnie się kontaktowali i wysyłali sobie prezenty. Ich rozmowy nie skupiały się wyłącznie na kwestiach erotycznych, dużo mówili o swoich wcześniejszych doświadczeniach — dzieciństwach, studiach, sprawach prywatnych. Podobno Prezydent Monika była powierniczką zwierzeń Prezydenta[31]. Według późniejszych zeznań Moniki uprawiała ona seks z Prezydentem 10 razy — nigdy nie był to stosunek penetracyjny, zawsze oralny. Związek Moniki Lewinsky i Billa Clintona trwał do maja 1997 roku, kiedy to Prezydent oświadczył kochance, że obiecał żonie wierność. Mimo rozstania byli kochankowie utrzymywali ze sobą kontakt.
Zatem w jaki sposób świat dowiedział się o tym romansie? Podczas pracy w Pentagonie Monica zaprzyjaźniła się ze swoją współpracowniczką Lindą Tripp, której zaczęła zwierzać się ze swojego wówczas jeszcze trwającego romansu z Clintonem. Tripp w pewnym momencie zaczęła nagrywać rozmowy dotyczące Prezydenta. Linda Tripp informacją o posiadanych nagraniach podzieliła się ze swoją znajomą, która była przeciwniczką administracji Billa Clintona. Po pewnym czasie wiadomość ta dotarła do Pauli Jones, która wówczas wniosła oskarżenia o molestowanie seksualne przeciwko Prezydentowi, które miało miejsce w 1991 roku, kiedy był on jeszcze gubernatorem Arkansas. Jones zaczęła sugerować, że Clinton ma romans z kimś pracującym dla niego w Białym Domu, co spowodowało, że Monica musiała podpisać oświadczenie, że nigdy nie miała żadnych kontaktów seksualnych z Prezydentem. Sprawiło to, że na nowo pojawiły się plotki o możliwym romansie Moniki Lewinsky i Billa Clintona. Sprawa jeszcze bardziej nabrała tempa, gdy Tripp przekazała nagrane rozmowy niezależnemu radcy prawnemu, Kennethowi Starrowi, który już od jakiegoś czasu przyglądał się kontrowersjom i dziwnym transakcjom Clintona. Wkrótce Departament Sprawiedliwości w obliczu nowych informacji, zezwolił Starrowi na przeprowadzenie śledztwa w celu sprawdzenia czy Monika nie skłamała, podpisując oświadczenie w procesie Pauli Jones. W styczniu 1998 roku o całej sprawie dowiedziały się media. Aby załagodzić sprawę, 26 stycznia 1998 roku Bill Clinton zaprzeczył przed kamerami pogłoskom o romansie. Wypowiedział wtedy słynne słowa: nie miałem stosunków seksualnych z tą kobietą, panną Lewinsky[32].
Od momentu, gdy informacje o romansie Moniki Lewinksy i Prezydenta Clintona stały się publiczne, media zaczęły śledzić jej każdy ruch kobiety, która musiała przez kilka tygodni ukrywać się w mieszkaniu matki. Mimo tego, że Monice przyznano status celebrytki, nie pozostawiono na niej przysłowiowej suchej nitki. Spłynął na nią olbrzymi hejt i stała się obiektem publicznego linczu społeczeństwa. Monika później wspominała ten okres: publiczne upokorzenie było straszliwe; życie było prawie nie do zniesienia[33]. Rzucano w jej stronę te same inwektywy, jakie padały w obliczu skandalu wobec dwóch wcześniej opisywanych kobiet. Media przeprowadzały sondaże, które miały odzwierciedlać, jak jest postrzegana przez społeczeństwo — nie było w tym nic pozytywnego. Oceniano to, czy była wystarczająco piękna, aby przykuć uwagę Prezydenta Stanów Zjednoczonych. Towarzyszące wówczas Monice napiętnowanie społeczne zniszczyło jej zdrowie psychiczne i doprowadziło do myśli samobójczych. Ostatecznie zawarła z Kennethem Starrem umowę — zgodziła się na przesłuchanie z prokuratorami i przed wielką ławą przysięgłych, a w zamian za to otrzymała immunitet. Monica dostarczyła sądowi niezbity dowód na to,  że Clinton utrzymywał z nią kontakty seksualne — niebieską sukienkę ze śladami jego spermy. Kiedy kilka miesięcy wcześniej Monica po jednym ze stosunków seksualnych z Billem Clintonem  zwierzyła się Lindzie Tripp, ta zasugerowała, aby nie prała tej sukienki, tylko ją odłożyła. Niebieska sukienka Moniki Lewinsky okazała się niezaprzeczalnym dowodem kłamstwa Prezydenta i jego romansu z młodą stażystką.
W 1998 roku Prezydent Clinton omal nie stracił prezydenckiego fotela. 14 sierpnia tamtego roku przyznał się do utrzymywania niewłaściwego intymnego kontaktu fizycznego z Moniką Lewinsky[34]. Dwa miesiące później Starr przedstawił Kongresowi 445-stronicowy raport na temat romansu Prezydenta z Moniką. Zawarł tam 11 przesłanek do przeprowadzenia procedury impeachmentu (usunięcia z urzędu). W grudniu 1998 roku Izba Reprezentantów zagłosowała za rozpoczęciem impeachmentu. Clinton miał odpowiadać na podstawie dwóch przesłanek — krzywoprzysięstwa i utrudniania pracy wymiaru sprawiedliwości. W ciągu kolejnych 5 tygodni w Senacie Stanów Zjednoczonych odbywały się przesłuchania w kwestii przyszłości Prezydenta na stanowisku. Ostatecznie w senackim głosowaniu w sprawie impeachmentu Billa Clintona, w dniu 12 lutego 1999 roku, opcja usunięcia Prezydenta nie uzyskała wymaganej większości. Clinton został oczyszczony z zarzutów i pozostał na stanowisku do końca swojej drugiej kadencji w styczniu 2001 roku. A co z Moniką Lewinsky? Przez kilka pierwszych lat po seksskandalu z Prezydentem Clintonem znajdowała się w centrum zainteresowania mediów. Próbowała to wykorzystać na swoją korzyść, przyjmując zaproszenia do udziału w wywiadach, zakładając markę produkującą torebki oraz występując jako prowadząca programu randkowego. Jednak Amerykanie nie zapomnieli, w jaki sposób znalazła się w świetle fleszy, co spowodowało, że nieprzyjemne komentarze nieustannie się za nią ciągnęły. Ostatecznie Monica na okres dekady zniknęła z życia publicznego. Przeprowadziła się do Wielkiej Brytanii, gdzie podjęła studia na kierunku psychologia społeczna w London School of Economics. Po ukończeniu studiów w 2006 roku nie powróciła do życia publicznego. Monica starała trzymać się z daleka od mediów i rozgłosu, większość czasu spędzała za oceanem w Wielkiej Brytanii. Ze względu na swoją medialną przeszłość miała problem ze znalezieniem pracy. W 2014 roku Monika Lewinsky powróciła do życia publicznego. W czerwcu tamtego roku “Vanity Fair” opublikowało jej esej Shame and Survival, w którym zawarła refleksję na temat swojego romansu, brutalności z jaką została potraktowana przez media i opinię publiczną. Opisała w nim sposób,, w jaki próbuje odzyskać swoje życie oraz zmiany, jakie zaszły w społeczeństwe od czasu jej relacji z Billem Clintonem. Swój romans podsumowała słowami: ja osobiście głęboko żałuję tego, co wydarzyło się między mną a Prezydentem Clintonem. Powiem to jeszcze raz: Ja. Sama. Głęboko. Żałuję. Tego. Co. Się. Wydarzyło[35]. Od tego czasu Monica Lewinsky zajmuje się aktywizmem, głównie na rzecz zapobiegania zjawisku hejtu i cyberprzemocy. Swoją historię zdecydowała się opowiedzieć w 2019 roku, kiedy rozpoczęła pracę jako producentka serialu ,,Impeachment: American Crime Story”. W ostatnich latach założyła Alt Ending Productions, firmę zajmującą się produkcją filmów.
Gdy romans Moniki Lewinsky z Clintonem wyszedł na jaw, cały świat obrócił się przeciwko niej. Była żmiją, tą drugą kobietą, która uwiodła żonatego Prezydenta USA. Mężczyznę, którego kochał cały świat, a zwłaszcza amerykańskie feministki. Clinton zjednał je sobie poprzez wsparcie dla praw reprodukcyjnych, walkę z przemocą wobec kobiet i poprzez mianowanie kobiet na wysokie stanowiska w swojej administracji. Dlatego w momencie ujawnienia seksskandalu z jego udziałem amerykańskie feministki albo nie komentowały sprawy albo brały stronę Prezydenta i atakowały Lewinsky. Jak później stwierdziła jedna z najbardziej prominentnych feministek tego czasu: próbujemy myśleć o szerszej perspektywie, myśleć o tym, co jest najlepsze dla kobiet[36].  Dlatego w tamtych chwilach Monica Lewinsky została całkiem sama, w obliczu linczu całego świata.
 
Skandale seksualne w polityce i ich uniwersalna prawda
 
Slut-shaming występujący podczas seksskandali w polityce niszczy życie kobiet w nie zaangażowanych. Chociaż w skandalach tych uczestniczą mężczyźni, to rzadko kiedy spotyka ich to samo zjawisko. Im wolno zdradzać żony i wdawać się w romanse, jak pokazuje sondaż przeprowadzony podczas skandalu Hart-Rice. Jednak to samo podejście nie odnosi się do kobiet. Kobieta uczestnicząca w seksskandalu zawsze stawała się „tą złą” – manipulującą bezbronnego mężczyznę, który nie mógł oprzeć się swoim popędom. Widać to na przykładzie skandalu z udziałem byłego Prezydenta Stanów Zjednoczonych i Moniki Lewinsky. O ile mężczyzna z takiego skandalu wyjdzie z co najwyżej naruszoną reputacją, to dla kobiety jest to koniec. Ian Campbell, Gary Hart, Bill Clinton — co ich spotkało? Campbell ponownie się ożenił, dalej cieszył się szacunkiem społeczeństwa i przywilejami arystokraty. Hart nigdy nie został Prezydentem USA, ale nie przekreśliło to jego szansy na normalne życie. Clinton zmierzył się z postawieniem w stan oskarżenia i procedurą impeachmentu, ale nie dlatego, że miał romans, tylko dlatego, że skłamał. Gdyby od razu przyznał się do romansu, to sprawa szybko rozeszłaby się po kościach, bez wpływu na jego karierę polityczną. Inaczej prezentowała się sytuacja Johna Profumo, ale w jego wypadku narażone zostało bezpieczeństwo narodowe Wielkiej Brytanii. To sprawiło, że odszedł z polityki i życia publicznego. W odniesieniu do kobiet sytuacja jawi się w zupełnie odmiennym świetle. Za nimi widmo seksskandali ciągnie się przez resztę życia i rzadko kiedy udaje im się odciąć od tego wydarzenia, rozpocząć nowy rozdział. Nietrudno to zauważyć na przykładzie położenia, w jakimi znalazły się Margaret Campbell i Christine Keeler. Donna Rice jest jedyną, której się to udało, ale tylko dlatego, że na kilka lat zniknęła z życia publicznego, zmieniła swój wizerunek i to, czym się zajmowała. Jeśli chodzi o Monikę Lewinsky to sytuacja jest skomplikowana — przez pierwsze kilka lat media nie pozwalały jej zniknąć, a kiedy to zrobiła, okazało się, że już zawsze będzie kojarzona z seksskandalem z Billem Clintonem i nigdy od tego nie ucieknie. Skoro społeczeństwo nigdy nie pozwoli jej o tym zapomnieć, postanowiła wykorzystać to w sposób pozytywny — mówiła o swoim doświadczeniu z hejtem,  stała się aktywistką w tej dziedzinie.
Slut-shaming nieodzownie związany jest z wizerunkiem kobiety w społeczeństwie. Patriarchalne społeczeństwo utrwaliło dwa archetypy kobiet — świętej/dziewicy oraz dziwki/zdziry. Były one kreowane przez tysiąclecia i wiele ich przykładów można znaleźć w literaturze czy sztuce. Każda kobieta, której zachowania nie można przypisać do pierwszej z tych kategorii, zostaje zaklasyfikowana do drugiej. Jednak nawet odpowiadanie archetypowi świętej/dziewicy nie gwarantuje tego, że nie zostanie to wykorzystane przeciwko kobiecie. Przecież dalej z nią jest coś nie tak! Teraz jest zbyt czysta i niewinna. Pokazuje to uniwersalną prawdę — model społeczeństwa patriarchalnego będzie zawsze wykorzystywał kobiecą seksualność przeciwko niej samej. Jednak XXI wiek pokazał, że kobiety coraz częściej starają się odzyskać władzę nad tą sferą życia. Najpierw SlutWalks, a następnie ruch #MeToo. W ostatnich miesiącach w social mediach popularny stał się termin female rage, który pozwala kobietom na ekspresję ich gniewu wywołanego sposobem, w jaki były traktowane przez setki lat. Wszystko to pokazuje, że obecnie kobiety chcą wydostać się z ram patriarchalnego społeczeństwa, w których zostały zamknięte i gdzie slut-shaming często wykorzystywany jest jako narzędzie ich kontroli. Wraz z tymi zmianami następuje rewolucja w podejściu do skandali seksualnych, w których jedyną winną i ofiarą „publicznego gwałtu” przestaje być kobieta[37]. Oby ta rewolucja w myśleniu nie została zatrzymana. Po tak długim czasie kobietom należy się uwolnienie od oczekiwań patriarchalnego społeczeństwa. Nawet nie tyle wyjście z narzuconych im ram, ile zniszczenie obowiązujących zasad i archetypów.
 
 
[1] Dictionary.com, Slut-shaming, https://www.dictionary.com/e/slang/slut-shaming/  [dostęp 17.11.2023]
[2] Eloise Barry, The True Story Behind A Very British Scandal, Time, https://time.com/6169737/a-very-british-scandal-true-story-behind/ [dostęp 18.11.2023].
[3] Natalia Hołownia, Margaret Campbell. Publicznie upokorzona, Vogue, https://www.vogue.pl/a/margaret-campbell-ksiezna-argyll-201  [dostęp 18.11.2023].
[4] Luiza Nowak, Upokorzono ją w sądzie. O erotycznych zdjęciach „brudnej księżnej” mówił cały kraj, Onet, https://kobieta.onet.pl/wiadomosci/rozwod-campbellow-historia-ksieznej-argyll-czyli-skandal-w-brytyjskim-stylu/t4vcws5  [dostęp 18.11.2023].
[5] Luiza Nowak, Upokorzono ją w sądzie. O erotycznych zdjęciach „brudnej księżnej” mówił cały kraj, Onet, https://kobieta.onet.pl/wiadomosci/rozwod-campbellow-historia-ksieznej-argyll-czyli-skandal-w-brytyjskim-stylu/t4vcws5 [dostęp 19.11.2023].
[6] Jullie Miller, Remembering Margaret Campbell, the “Hot Mess” Duchess at the Center of ’60s Sex Scandal, Vanity Fair, https://www.vanityfair.com/hollywood/2022/04/margaret-campbell-duchess-sex-scandal [dostęp 19.11.2023].
[7] Rebecca Cope, The true story of the Duchess of Argyll, one-time Tatler columnist and the ‘dirty duchess’ at the heart of A Very British Scandal, Tatler, https://www.tatler.com/gallery/gallery-margaret-of-argyll
[dostęp 19.11.2023].
[8] Luiza Nowak, Upokorzono ją w sądzie. O erotycznych zdjęciach „brudnej księżnej” mówił cały kraj, Onet, https://kobieta.onet.pl/wiadomosci/rozwod-campbellow-historia-ksieznej-argyll-czyli-skandal-w-brytyjskim-stylu/t4vcws5 [dostęp 19.11.2023].
[9] Warren Hoge, London Journal; A Sex Scandal of the 60’s, Doubly Scandalous Now, The New York Times, https://www.nytimes.com/2000/08/16/world/london-journal-a-sex-scandal-of-the-60-s-doubly-scandalous-now.html?sec=&spon=&pagewanted=all [dostęp 19.11.2023].
[10] Jullie Miller, Remembering Margaret Campbell, the “Hot Mess” Duchess at the Center of 60’s Sex Scandal, Vanity Fair, https://www.vanityfair.com/hollywood/2022/04/margaret-campbell-duchess-sex-scandal [dostęp 20.11.2023]
[11] Mateusz Zimmerman, Nie żyje Christine Keeler. Jej romanse w latach 60. wstrząsnęły brytyjskim rządem, Onet, https://wiadomosci.onet.pl/swiat/nie-zyje-christine-keeler-jej-romanse-w-latach-60-wstrzasnely-brytyjskim-rzadem/z7mcsjw [dostęp 22.11.2023].
[12] Anna Harris, Sex, lies and spies: the real history of the Profumo Affair, History Extra, https://www.historyextra.com/period/20th-century/real-history-profumo-affair-christine-keeler-who-what-happened/ [dostęp 23.11.2023].
[13] Anna Harris, Sex, lies and spies: the real history of the Profumo Affair, History Extra, https://www.historyextra.com/period/20th-century/real-history-profumo-affair-christine-keeler-who-what-happened/ [dostęp 23.11.2023].
[14] Agnieszka Święcicka, Wywołała „aferę Profumo”. Zniszczyła zaufanie Brytyjczyków do polityków, Onet, https://plejada.pl/newsy/christine-keeler-wywolala-afere-profumo-pomogla-szpiegowi-kgb/j8d9z87 [dostęp 23.11.2023].
[15] Neil Genzlinger, Christine Keeler, Central Figure in British ‘Scandal of the Century,’ Is Dead at 75, The New York Times, https://www.nytimes.com/2017/12/05/obituaries/christine-keeler-75-central-figure-in-a-british-scandal-dies.html?_r=0&module=inline [dostęp 23.11.2023].
[16] Agnieszka Święcicka, Wywołała „aferę Profumo”. Zniszczyła zaufanie Brytyjczyków do polityków, Onet, https://plejada.pl/newsy/christine-keeler-wywolala-afere-profumo-pomogla-szpiegowi-kgb/j8d9z87 [dostęp 23.11.2023].
[17] Neil Genzlinger, Christine Keeler, Central Figure in British ‘Scandal of the Century,’ Is Dead at 75, The New York Times, https://www.nytimes.com/2017/12/05/obituaries/christine-keeler-75-central-figure-in-a-british-scandal-dies.html?_r=0&module=inline [dostęp 23.11.2023].
[18] Tytuł zaczerpnięty z okładki magazynu “People” z 18 maja 1987 roku.
[19] Elysian, Donna Rice Hughes, https://readelysian.com/donna-rice-hughes-3/ [dostęp 24.11.2023].
[20] Deborah Caulfield, Michael Cieply, The Politician and the Aspiring Actress: The First Encounter, Los Angeles Times, https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1987-05-07-ca-4150-story.html [dostęp 24.11.2023].
[21] John Steele Gordon, 30 Years Ago: Gary Hart’s Monkey Business, and How a Candidate Got Caught, American Heritage, https://www.americanheritage.com/content/30-years-ago-gary-harts-monkey-business-and-how-candidate-got-caught [dostęp 25.11.2023].
[22] Matt Bai, How Gary Hart’s Downfall Forever Changed American Politics, The New York Times, https://www.nytimes.com/2014/09/21/magazine/how-gary-harts-downfall-forever-changed-american-politics.html  [dostęp 26.11.2023].
[23] Olivia B. Waxman, The True Story Behind The Front Runner: How Gary Hart’s Scandal Changed Politics, Time, https://time.com/5444465/gary-hart-donna-rice/ [dostęp 27.11.2023].
[24] Transkrypt przemówienia Gary’ego Harta, The New York Times, https://www.nytimes.com/1987/05/09/us/transcript-of-hart-statement-withdrawing-his-candidacy.html [dostęp 27.11.2023].
[25] Olivia B. Waxman, The True Story Behind The Front Runner: How Gary Hart’s Scandal Changed Politics, Time, https://time.com/5444465/gary-hart-donna-rice/ [dostęp 28.11.2023].
[26] Sandra Sobieraj Westfall, 31 Years After Gary Hart Sex Scandal, Donna Rice Hughes Can Feel PTSD from Old Media Firestorm, People, https://people.com/politics/donna-rice-hughes-ptsd-gary-hart-sex-scandal/ [dostęp 28.11.2023]
[27] Kell Goff, Donna Rice: ‘My Heart Really Goes Out to Monica Lewinsky’, Daily Beast, https://www.thedailybeast.com/donna-rice-my-heart-really-goes-out-to-monica-lewinsky [dostęp 28.11.2023]
[28] Kell Goff, Donna Rice: ‘My Heart Really Goes Out to Monica Lewinsky’, Daily Beast, https://www.thedailybeast.com/donna-rice-my-heart-really-goes-out-to-monica-lewinsky [dostęp 28.11.2023].
[29] Anna Konieczyńska, Momenty zwrotne: Afera Clinton-Lewinsky, Vogue, https://www.vogue.pl/a/momenty-zwrotne-afera-clinton-lewinsky [dostęp 29.11.2023].
[30] Katie Balevic, Photos show how the affair between Bill Clinton and Monica Lewinsky came to light, fracturing a nation’s trust and both of their reputations, Business Insider, https://www.businessinsider.com/photos-show-how-affair-bill-clinton-monica-lewinsky-revealed-2023-2?IR=T#former-white-house-intern-monica-lewinsky-said-she-fell-for-the-presidents-lethal-charm-1 [dostęp 29.11.2023]
[31] Anna Konieczyńska, Momenty zwrotne: Afera Clinton-Lewinsky, Vogue, https://www.vogue.pl/a/momenty-zwrotne-afera-clinton-lewinsky [dostęp 29.11.2023]
[32] Olivia B. Waxman, Merrill Fabry, From an Anonymous Tip to an Impeachment: A Timeline of Key Moments in the Clinton-Lewinsky Scandal, Time, https://time.com/5120561/bill-clinton-monica-lewinsky-timeline/ [dostęp 30.11.2023].
[33] Alex Gurley, Where Is Monica Lewinsky Now? A Look at the Activist’s Life 25 Years After Bill Clinton Scandal, People, https://people.com/where-is-monica-lewinsky-now-what-to-know-7563223 [dostęp 30.11.2023].
[34] History, Monica Lewinsky Scandal, https://www.history.com/topics/1990s/monica-lewinsky#section_2 [dostęp 30.11.2023].
[35] Alex Gurley, Where Is Monica Lewinsky Now? A Look at the Activist’s Life 25 Years After Bill Clinton Scandal, People, https://people.com/where-is-monica-lewinsky-now-what-to-know-7563223 [dostęp 30.11.2023]
[36] Jessica Bennett, The Shaming of Monica: Why We Owe Her an Apology, Time, https://time.com/92989/monica-lewinsky-slut-shaming-feminists-media-apology/ [dostęp 30.11.2023]
[37] Kell Goff, Donna Rice: ‘My Heart Really Goes Out to Monica Lewinsky’, Daily Beast, https://www.thedailybeast.com/donna-rice-my-heart-really-goes-out-to-monica-lewinsky [dostęp 28.11.2023].